Binnen het lichtspectrum dat door menselijke ogen kan worden waargenomen, bevat blauw licht de grootste hoeveelheid energie, waardoor het het meest waarschijnlijke zichtbare licht is dat schade aan het oog veroorzaakt. We worden er dagelijks aan blootgesteld via media-apparaten maar ook door natuurlijk licht, zoals de blauwe lucht of de zon. We realiseren ons vaak niet eens dat we het zien; wanneer we naar de kleur wit kijken, zien we in feite een mengsel van verschillend gekleurd licht, waaronder blauw. Blauw licht is dan ook geen nieuw fenomeen van technische gadgets, maar een natuurlijk onderdeel van onze omgeving.

Dat iets van nature voorkomt, wil natuurlijk niet zeggen dat het ongevaarlijk is (lees hierover meer in dit artikel). Er zijn inderdaad onderzoeken die aantonen dat blauw licht in principe schade kan toebrengen aan de cellen van het oog. In een van deze onderzoeken stelden wetenschappers verschillende oogcellen in een petrischaal bloot aan blauw licht en ontdekten dat dit de cellen beschadigde en hun interactie veranderde [3]. Bovendien ontdekten ze dat dit kan worden versterkt door een chemische stof toe te voegen die ‘retinol’ wordt genoemd – een stof die de cellen van het oog gebruiken om licht te detecteren. Het is echter belangrijk op te merken dat cellen in een petrischaal over het algemeen gevoeliger zijn voor licht, omdat ze zich niet in hun natuurlijke omgeving bevinden [4]. In een ander populair onderzoek werd getest of muizen met blauw-lichtblokkerende lenzen minder schade zouden oplopen van een zeer felle lichtbron dan muizen zonder die lenzen [5]. Dit was inderdaad het geval, maar muizen die lenzen droegen, vertoonden nog steeds een slechtziendheid, wat suggereert dat ook niet-blauw licht de ogen kan beschadigen. Bovendien waren de omstandigheden van het experiment nogal extreem. De intensiteit van het gebruikte licht was erg hoog (ongeveer de intensiteit van een sterke bureaulamp op ca. 30 cm afstand), en de dieren werden maximaal een week blootgesteld. Alles bij elkaar laat dergelijk onderzoek overtuigend zien dat fel blauw licht in principe gevaarlijk kan zijn, maar niet dat elektronische schermen gevaarlijk zijn.

Studies die zijn ontworpen om mogelijke oogbeschadiging veroorzaakt door blauw licht op schermniveau te onderzoeken, hebben tot nu toe geen overtuigend bewijs kunnen leveren [6]. Bovendien is de hoeveelheid blauw licht die door schermen wordt uitgestraald meer dan tien keer lager dan een blauwe lucht en daarom zijn de meeste wetenschappers en medische professionals het erover eens dat elektronische schermen niet schadelijk zijn voor de ogen van hun gebruikers [7]. Dit werd geïllustreerd in 2017, toen een Brits bedrijf dat blauw-lichtblokkerende lenzen verkocht, een boete kreeg voor “misleidende advertenties” nadat ze beweerden dat blauw licht van schermen en LED’s verantwoordelijk is voor schade aan het netvlies [8].